Περιβαλλοντική προστασία και συνεργασία σε ένα (εθνοτικά) διαιρεμένο νησί: Η περίπτωση της Κύπρου

Το περιβάλλον θεωρείται στοιχείο με αυξημένο δυναμικό οικοδόμησης της ειρήνης, αλλά και επιδείνωσης των συγκρούσεων. Κατά συνέπεια έχει μετατραπεί σε σημαντικό θέμα συζήτησης στη διεθνή ημερήσια διάταξη του ζητήματος των συγκρούσεων και της οικοδόμησης ειρήνης, όπου διακυβερνητικές οργανώσεις και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών ΜΚΟ, όπως επίσης και ερευνητικών και συμβουλευτικών ινστιτούτων που εργάζονται στο σημείο στο οποίο τέμνονται το περιβάλλον, η οικοδόμηση της ειρήνης και η ασφάλεια. Η παρούσα έκθεση του Διεθνούς Ερευνητικού Ινστιτούτου του Όσλο για την Ειρήνη (PRIO Κύπρου) συζητάει εκ νέου την έννοια του περιβάλλοντος και του δυναμικού που το περιβάλλον διαθέτει για οικοδόμηση της ειρήνης μέσα από την ιστορική αναδρομή για το νησί της Κύπρου. Στόχος της είναι να βρει βιώσιμες συνδέσεις που μπορούν να βοηθήσουν την εριβαλλοντική προστασία και να προωθήσουν την ουσιαστική συνεργασία πάνω και πέρα από τη διαχωριστική γραμμή. Αρχής γενομένης από το 1998, η παρούσα έκθεση διερευνά τους διάφορους τρόπους με τους οποίους προέκυψε συνεργασία σε περιβαλλοντικό επίπεδο στο νησί και προσπαθεί να κατανοήσει γιατί απέτυχε ή πέτυχε η συνεργασία σε διάφορα επίπεδα (από τα επίσημα διοικητικά επίπεδα μέχρι τις περιβαλλοντικές ΜΚΟ και την κοινωνία των πολιτών). Έκτοτε έχουν υπάρξει αρκετές προτάσεις, όπως για παράδειγμα η πρόταση για ένα πάρκο ειρήνης στη ζώνη κατάπαυσης του πυρός, για ένα δίκτυο Natura 2000 και για Οικοτόπους Βιόσφαιρας σε ολόκληρο το νησί, για ένα δικοινοτικό κέντρο οικολογικών σπουδών ως επικοινωνιακό εργαλείο για όσους ενδιαφέρονται να συνεργαστούν ή να ανταλλάξουν πληροφορίες. Σημειώνεται στην έκθεση ότι οι πιο μακροπρόθεσμες, βιώσιμες πιθανότητες των δυνατοτήτων του περιβάλλοντος για την οικοδόμηση της ειρήνης σχετικά με τις δυνατότητες που περιβάλλοντος μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Μπορούν να γίνουν πραγματικότητα χάρη σε όσους αποδέχονται ότι οι ενέργειές τους είναι ρητώς πολιτικές και δείχνουν ικανοί να δημιουργήσουν ισχυρότερους δεσμούς με στόχο μία βιώσιμη λύση του κυπριακού προβλήματος.